Bùi Thị Thùy Mai
Cán bộ Truyền thông Giáo dục sức khỏe
Thủ Thừa tăng cường công tác tầm soát, sàng lọc phát hiện sớm người bệnh lao, lao tiềm ẩn trong cộng đồng
04/12/2023
Nhằm thực hiện tốt công tác tầm soát, sàng lọc phát hiện sớm người bệnh lao, lao tiềm ẩn trong cộng đồng để đưa vào điều trị nhằm làm giảm nguồn lây lao trong nhóm nguy cơ cao, khống chế người bệnh lao tiềm ẩn tiến triển thành bệnh lao hoạt động, góp phần vào việc chấm dứt bệnh lao. Trung tâm Y tế Thủ Thừa tổ chức triển khai chiến dịch khám sàng lọc phát hiện chủ động bệnh lao và lao tiềm ẩn trong cộng đồng năm 2023.
Trong đợt 1 chiến dịch vào 2 ngày 30/11/2023 đến hết ngày 01/12/2023, Trung tâm Y tế Thủ Thừa phối hợp với Bệnh viện Phổi Long An cùng với sự kết hợp của Trạm Y tế xã, thị trấn và nhân viên sức khỏe cộng đồng của các ấp/khu phố trên địa bàn trong huyện. Kết quả thực hiện được: 963 người đến khám sàng lọc (theo kế hoạch là 1000 người); 963 người chụp X quang, người có kết quả bất thường nghi lao là 101, Số người được xét nghiệm Xpert là 101, số người được làm xét nghiệm Mantoux và quay lại đọc kết quả là 265.
Dự kiến Chiến dịch đợt 2 sẽ tổ chức vào các ngày 08 ,09, 10/12/2023. Người dân nếu có nhu cầu cần xét nghiệm tầm soát bệnh có thể liên hệ ngay với Trạm Y tế địa phương để được tư vấn, xác định đủ điều kiện được tầm soát trong đợt chiến dịch này.
Đối tượng sàng lọc gồm người tiếp xúc hộ gia đình của bệnh nhân lao (bao gồm cả bệnh nhân lao thường và lao kháng thuốc) và nhóm người có nguy cơ cao. Nhóm người có nguy cơ cao gồm: Người hoàn thành điều trị bệnh lao trong vòng 2 năm; người các triệu chứng nghi lao: Ho kéo dài trên 2 tuần (ho khan, ho có đờm hoặc ho ra máu), sụt cân, sốt về chiều; Người mắc các bệnh mãn tính (hen, COPD, tim mạch, đái tháo đường, suy thận, lọc máu ngoài thận, bụi phổi); Người mắc hoặc đang điều trị thuốc gây suy giảm miễn dịch (HIV, ung thư, điều trị corticoid kéo dài, người ghép tạng, chuẩn bị cấy ghép tạng...); Người nguy cơ khác (bệnh nhân lao cũ, người trên 60 tuổi, người hút thuốc, người nghiện rượu, người suy dinh dưỡng); Người vô gia cư; người già neo đơn; giáo viên lớn tuổi/đã nghỉ hưu; Người sử dụng ma túy.
Tiêu chuẩn lựa chọn trong đợt chiến dịch này thuộc nhóm đối tượng trên đồng ý tham gia khám sàng lọc; Người tham gia đủ điều kiện sẽ được đánh giá đưa vào sàng lọc. Trẻ em dưới 15 tuổi, cần có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ.
Tiêu chuẩn loại trừ: Người đang trong thời gian điều trị bệnh lao và người không đồng ý tham gia. Phụ nữ đang mang thai (không được phép chụp X-quang).
*Quy trình sàng lọc theo các bước sau:
Bước 1: Cán bộ y tế xã/thị trấn sàng lọc tại hộ gia đình: Xác định đối tượng có nguy cơ cần khám sàng lọc; Lập danh sách các đối tượng; Phát thư mời khám sàng lọc cho đối tượng nguy cơ.
Bước 2: Tiếp đón, hướng dẫn người tham gia khám sàng lọc: Khám sàng lọc; Chỉ định chụp X-quang (100%) người tham gia khám sàng lọc.
Bước 3: Chụp X-quang: Hướng dẫn người tham gia khám sàng lọc đi chụp Xquang; Bác sĩ đọc Kết quả phim X-quang bình thường thì Tư vấn người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ 3 hoặc 6 tháng/lần; Nếu Kết quả phim X-quang bất thường thì Tiêm Mantoux.
Bước 4: Tiêm Mantoux: Kết quả Mantoux âm tính thì Tư vấn người dân nên đi khám điều trị bệnh phổi; Kết quả Mantoux dương tính thì Làm xét nghiệm Xpert. Kết quả xét nghiệm Xpert âm tính thì Điều trị theo phác đồ lao tiềm ẩn; Kết quả xét nghiệm Xpert dương tính thì Thông báo cho bệnh nhân đồng thời Thu nhận quản lý, điều trị lao, lao kháng thuốc theo phát đồ.
Tăng cường phát hiện, chẩn đoán sớm ca bệnh lao, lao tiềm ẩn trong nhóm người tiếp xúc và người nguy cơ sống tại cộng đồng. Phát hiện và đưa vào quản lý điều trị hiệu quả trong Chương trình Chống lao Quốc gia. Hạn chế sự lây lan của bệnh, kéo giảm tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong cho bệnh nhân lao ở những năm tiếp theo; Thực hiện sàng lọc lao tiềm ẩn chủ động tại công đồng đế tiến tới thanh toán bệnh lao vào năm 2030.
Bùi Thị Thùy Mai